1959ko maiatzean, Ameriketako Estatu Batuetako Defentsa Departamentua —garai hartako teknologia-enpresen bezeroaren bikaintasuna— eta zenbait fabrikatzaile lanean jarri ziren programazio lengoaia berri bat sortzeko. COBOL (Common Business Oriented Language) deitzen zioten, eta imajinatzen ez zutena da 64 urte geroago hizkuntza horrek oraindik arazo gehiegi sortuko zituela.
COBOL buruhauste bihurtu da. Hizkuntza ia erretiro-adina da, eta horrekin lanean jarraitzen duten garatzaileak badaude ere, gero eta gutxiago dira oraindik plataforma horretan oinarritzen diren sistemak kudeatu ditzaketen adituak. Izan ere, 2022ko ikerketa batek agerian utzi zuen COBOL kodearen 800.000 milioi lerro jarraitzen dutela ekoizpen inguruneetan, eta hizkuntza modernoagoetara egokitu nahiko luketen enpresa asko daude.
COBOL programazio lengoaia mitikoak 60 urte bete berri ditu, eta litekeena da 60 urte gehiago betetzea. IJARSCT ren arabera, mundu mailan banku-sistema guztien % 43k COBOL erabiltzen jarraitzen du neurri handiagoan edo txikiagoan. Azterketa horrek agerian uzten du hiru bilioi dolar kudeatzen dituela eguneroko transakzioetan, AEBetako kutxazain automatikoen transakzioen % 95 eta kreditu-txartelen transakzio guztien % 80 barne.
COBOL programazioak idazketa asko eskatzen du eta formatua zorrotza eta malgua da, baina konpilatzeko lehiakideek baino denbora gehiago behar izaten dute. Programatzaileek lengoaia modernoago eta erakargarriagoetara jo ohi dute -horiek ere diru asko irabazten dute- eta COBOL ezagutza duten programatzaile gutxiek dagoeneko ezizen oso deskribatzailea dute: ‘COBOL cowboys’.
IBM denbora luzez ari dira lanean watsonx izeneko adimen artifizialaren plataforma batean, teorian COBOL kodea antzinako kode bihurtzea ahalbidetzen duena hizkuntza modernoagoetan, adibidez, garatzaileek emaitzarekin zuzenean lan egiteko aukera ematen duten Java bezalako hizkuntzatan.
PCMag-ek, Keri Olsonek, proiektu honen arduradunak, adierazi duenez, watsonx-ek “[bezeroei] beren aplikazioak birfaktoretzen laguntzen die”. Hau da, zati txikiagotan banatzen ditu, bezeroak COBOLetik Javara eramanez modernizatzea aukeratu dezakeena. Hala eta guztiz ere, IBM arduradunek beraiek baieztatzen dute hori “garatzaileei laguntzeko tresna bat da. AI-ak laguntzen du, baina oraindik garatzailea behar du”.
Lanaren zati bat egiten du, ez guztia. IBM ere adierazi dute watsonxek “behar dutenaren % 80 edo 90 sor dezakeela, baina hala ere aldaketa pare bat beharko ditu. Produktibitatearen hobekuntza da, ez garatzailearen ordezkoa”.