Adimen Artifiziala, machine learning, zibersegurtasuna edo blockchain enpleguak eraldatzen ari diren teknologietako batzuk dira eta etorkizuneko lanpostuetan talka egiten jarraituko dutenak bosgarren industria-iraultzan jada iristen ari den une batean. Baina, nola egingo dute talka? Nolakoak izango dira lanak? Nola izan daiteke arrakasta aro digitalean?
Gaur egun laugarren industria-iraultza edo Industria 4.0 batez hitz egiten da, baina bosgarren industria-iraultza bati ekiten ari zaio dagoeneko, adituek iraunkortasun digitala edo adimen automatizatua deitzen dutenak, non berezitasun teknologiko batera iritsiko den eta hiru fasetan garatuko den: ordenagailuek, lehen fase batean 2025etik 2030era, konputazio maila bat lortuko dute, giza-burmuinaren berezko funtzioen antza izango dutenak; ordenagailuetara aplikatutako Adimen Artifiziala bere burua hobetzen joango da eta, hirugarren fasean, 2040an izango dena, konputagailuak guztiz gai izango dira beren buruak hobetzeko giza esku-hartzerik gabe.
Algoritmoek, gaur, batez beste gure lanaren % 22 garatzen dute, baina 2040an espero da % 80a garatzea, bakarrik % 20 bat geratuz giza eginkizunetara. Aitzitik, hezkuntza sistema ez dago egoera honetarako prestatua, izan ere, zehazki, bigarren edo hirugarren industria-iraultzarako prestatua dago. Arrazoi honengatik garrantzitsua da “haurrak hezitzeko modua aldatzea eta, gu, profesional bezala, gaitasunak lantzen hasi behar gara, sormena eta malgutasun kognitiboa bezala, zehazki gizatiarrena delako”, iritsiko diren zereginak egiteko prest egoteko xedearekin, azaldu zuen Marta Mouliaá lan-orientatzaile eta Pertsonen Garapeneko adituak, Etorkizuneko enplegua-Nola izan arrakasta Aro Digitalean hitzaldian, Zaragoza Activa-n eman zuena.
Teknologia nagusiak
Teknologia hauen artean daude Adimen Artifiziala, machine learning-a eta deep learning-a. Esparru honetan datuen etikako lanpostuak sartzen dira, “algoritmoek beren kabuz ez dutelako diskriminatzen, programatzaileak kontzienteki diskriminatzen ez badu. Arazoa Big Data eta datuek nondik edan egiten duten da, gizartearen islarena, ematen ari den diskriminazioarena”. Lanbide bat da non, normalki, Psikologia, Soziologia edo Antropologiako profesionalei lana ematen zaien, Big Datako ezaguerak dituztenak.
Zehazki IKTen sektorean, IKTak talka garrantzitsu bat du lan-merkatuan ondorengo lanbideekin, besteak beste: datuen analista edo zientzialaria, datuen ingeniaria edo datuen diseinatzaile eta administraria; baita zibersegurtasuna ere, non lanbide hauek sartzen ari diren, esate baterako: hacker etikoa, analista forentsea, zibersegurtasuneko aholkulariak edo front end edo bideo-jokoetako garatzaileak.
Eta, azkenik, blockchain-az hitz egin behar da. Eremu honetan garatzaileko lanpostuak eskatzen dira, baina baita estrategiako diseinukoak ere, teknologia negozio-prozesuetan sartzeko. Eramu hauetan, adibidez, Zuzenbidean, Ekonomian edo eremu zientifikoan titulazio bikoitz bat duten pertsonek graduondokoak egiten ari dira Big Data-n, blockchain-en…, “ateak irekitzen dituztenak enpresetara eranstea ikasteko konpainia zer den eta erabakitzeko negozio-eredua edo nola txertatu teknologia hori prozesuan”.
Enplegu gaitu hauek konpetentzia eta trebetasun batzuk garatzea eskatzen dute, pentsamendu kritikoa bezala, jakin-nahia, gaitasun analitikoa, talde birtualak kudeatzea, arazo konplexuen erabakia, negozioaren ikuspegi estrategikoa, malgutasun kognitiboa eta ezaguera tekniko eta digitalak, “beta fasean iraunkorki” egon behar izateaz gain.
Berrikuntza, sektore guztietan
Teknologiek talka egingo dute ere ekintzako sektoreetan eta beste lanpostu ba-tzuetan ere, langileak barne eta garbiketa, biltegi edo mantentze-lanetan bezala, besteak besteak, zeintzuk wearable-ak behar izango dituzte, PDA-k bezala, edo aplikazio jakin batzuk erabili edo lainoan lan egin. Talka teknologikoaren eragina jasango duten beste lanbide batzuk enpresen eremu komertzialean izango dira, asko lainora migratzen hasi direnak.
Oinarrizko lanpostuetan heziketa espezifikoa eskatzen da, hala nola testuen prozesatzaileen erabilera erredaktatzeko, kalkulu-orriak, datu-baseak, formularioak eta sare sozialak erabiltzea, “bezeroari erantzun behar zaiolako”.
