Zaragozatik Berlinera hiru ordutan: Hyperloop teknologiak giltzarri bat eman du bere etorkizunerako Europan
Zaragozatik Berlinera ‘Oppenheimer’ filmak irauten duena baino aldi laburragoan. Eta dena lurrez, hegazkinik hartu gabe, hodi-sare zabal bati esker, zeinaren bidez zorabiozko abiadura (700- 1.000 kilometro orduko) lortzeko gai den “tren” bat zirkulatzen duen. Zientzia-fikzioa dirudi, baina hori da Hardt Hyperloop konpainiak duela urtebete Aragoiako lurretan ezarri zuen helburua, orduko alkate eta orain Aragoiko presidente Jorge Azcónek sutsuki parte hartu zuen aurkezpenean. Urtebete geroago, oraindik ere liluragarria dirudi, baina Hyperloop-en asmo handiko teknologiak Europan funtsezko mugarri batera iristea lortu du.
Alemanian jada errealitatea da; Zer gertatu da? Alemanian Hyperloop-en potentziala frogatzea lortu dutela. Nahiz eta Elon Musk-ek proposatutakotik edo Zaragoza eta Berlin lotzeko beharko litzatekeen 1.500 km baino gehiagoko saretik oso urrun dagoen eskalan. Han egin dutena, Municheko Unibertsitate Teknikoan (TUM), probako pista bat inauguratu eta 24 m eskaseko tartean jendearekin lehenengo bidaiak esperimentatzea izan da. Galeria Ottobrunn Taufkirchen campusean dago eta uztailean TUM taldeari lehen azterketa-bidaia bat egiteko aukera eman zion hutseko hoditik bidaiatzeko diseinatutako bidaiarikapsula baten laguntzaz.
- Zertan zetzan proba? TUMeko instalazioetan antolatutako inaugurazio-bidaian, duela gutxi 400 gonbidatu inguruk parte hartu zuten ekitaldi batean ireki berri den pista batean, besteak beste, Markus Söder Bavariako lehen ministroak. Probak hiru osagai nagusi izan zituen. Lehenengoa hutseko hodia izan zen, 24 metroko luzera eta lau metroko diametroko galeria bat, hormigoiarekin urtebete eskasean eraikia. Bigarrena, esperimentua ahalbidetu zuten huts-ponpa indartsuak biltzen dituen kontrol zentro bat da. Hirugarrena, kapsula mugikorra bera, hutsean erabiltzeko diseinatua eta barruan bost bidaiari hartzeko hornitua.
- Nor dago proiektuaren atzean? TUM Hyperloop, 2020an ikasleen ekimen batek sortutako ikerketa-taldea eta emisio eta abiadura baxuak aldarrikatzen dituen bidaia-modu berri bat lantzen ari dena. “Etorkizuneko Hyperloops nolakoak izan daitezkeen erakusteko moduan gaude orain”, adierazi zuen TUM taldeko Gabriel Seminok. “Maketa eskalatik benetako dimentsioetara pasatzea eta Europako bidaiarientzako lehen proba huts-baldintzetan mugarri bat dira teknologia eskalatzeko eta proba-segmentu luzeagoak egiteko”.
- Zergatik da garrantzitsua? Oraingoz eta xehetasun tekniko gehiegi agertu ez diren arren, Municheko Unibertsitate Teknikoak dio esperimentuak erakutsi duela TUM Hyperloop “erabat funtzionala” dela. Eta ez da bere meritu bakarra. Bidaiariekin egiteko, taldeak TÜV Süd-en ziurtagiri bat lortu behar izan zuen lehenik, eta sistemaren segurtasunaren froga dela dio taldeak. “TUM Hyperloop-i bere sistemak zorrotz probatzeko aukera ematen dio”, gaineratu dute. Proban zehar, Bavariako Zientzia ministroak TUM Europako tamaina osoko Hyperloop probako lehen segmentua dela esan zuen.
- Eta unibertsitateaz harago? TUM Hyperloop-ek ez du modu isolatuan funtzionatzen. Programa 2020tik dago Bavariako Goi Teknologiaren Agendan integratuta, Bavariako Estatu Askearen kofinantzaketaz gozatzeko aukera emanez. Ekimena, gainera, Ingeniaritza eta Diseinu Eskolako Aeroespazio eta Geodesia Sailaren barruan dago eta 2015ean hasi zen, ikasleek sustatuta eta helburu berezi batekin: garai hartan Elon Musk-ek bultzatutako SpaceX Hyperloop lehiaketetan parte hartzea. Esperientzia horretan lortutako emaitza onen ostean, egungo Hyperloop taldea sortu zen. “Proiektuaren helburua Hyperloop erreferentziazko ibilbide bat eraikitzea da hamarkada amaierarako hainbat garapen fasetan, bidaiariak orduko 800 kilometro baino gehiago garraiatu ahal izateko”, gogoratu du Alemaniako erakundeak.
- Bakarrik al daude beren ahaleginean? Ez. Adibide ona da The Boring Company, Virgin, CASIC Txinan edo, hemen Europan, Hard Hyperloop, Herbehereetan proba sistema bat duen eta Europako Hyperloop Zentroaren parte den Europako hyperloop teknologia-enpresaren ahalegina (EHC). Azken proiektu honen arduraduna Stan de Caluwe izan zen, duela urtebete Aragoira bidaiatu zuena eta Zaragozak Europako garraio sare ultraazkar batean izan zezakeen papera nabarmendu zuena, bidaiarientzat edo zamarentzat 700 km/h baino gehiago ibiltzeko gai diren ibilgailuekin.
- Zaragozako nodo bat? “Etorkizuneko sare honek Europa hegoaldeko nodo garrantzitsuenetako bat izango du Zaragozan, Europako puntu ezberdinekin konexioak izango ditu aire-presio baxuko hodi sistema baten bidez, zeinaren bidez salgaiak kapsula trenetan eta etorkizunean pertsonak mugituko liratekeen”, Zaragozako Udalak adierazi duenez. Europako hamar hirik, metropoliak barne, ikerketa eta garapen proiektuan parte hartu dutela zehaztu du.
